ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္း ရန္ကုန္တြင္ ပထမဆံုး စတင္ျဖန္႔ခ်ိ ..

အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀သည့္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံ၌ ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ယခု သီတင္းပတ္အတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ စတင္ျဖန္႔ခ်ိမည္ျဖစ္သည္။

ယခု ျမန္မာႏုိ္င္ငံတြင္း ပထမဆံုး တရား၀င္ ျဖန္႔ခ်ိမည့္ ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းတြင္ စာမ်က္ႏွာ ၆၀ ရွိၿပီး ေခတ္မီ ေရာင္စုံ အရည္အေသြးျဖင့္ ယခင္က ဧရာ၀တီ မူ၀ါဒအတုိင္း ႏုိင္ငံတကာ အဆင့္မီ ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္သည္။

မဂၢဇင္း၏ မ်က္ႏွာဖံုးဓာတ္ပံုသည္ အေမရိကန္ သမၼတ မစၥတာ ဘားရက္အုိဘားမားႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၏ ပူးတြဲ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲလုပ္စဥ္က မွတ္တမ္း ဓာတ္ပံုျဖစ္ၿပီး သမၼတ အုိဘားမား၏ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ျမန္မာ -အေမရိကန္ ၂ ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး သတင္း သံုးသပ္ခ်က္အျမင္ႏွင့္စီးပြားေရးႏွင့္ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာစာ ၂ ခုလံုးအေပၚ သက္ေရာက္မႈ အက်ိဳးဆက္မ်ား စသည္တို႔ကို ေဖာ္ျပထားသည္။

မဂၢဇင္း အတြင္းစာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္လည္း တခ်ိန္က ရန္သူမ်ားကဲ့သို႔ ရွိခဲ့ရာက ယခုအခါ မိတ္ဖက္မ်ား အျဖစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ႏွင့္ပတ္သက္၍ သံုးသပ္ခ်က္၊ ယခုႏွစ္အတြင္း ထင္ရွားသူ တခ်ိဳ႕၏ စကား ေကာက္ႏုတ္ခ်က္မ်ား၊ ကာတြန္း၊ သတင္းႏွင့္ ေဆာင္းပါး၊ သံုးသပ္ခ်က္၊ လူမႈဘ၀ ပံုရိပ္လႊာမ်ား စသျဖင့္ ေ၀ေ၀ဆာဆာ တင္ျပထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ကရင္ျပည္နယ္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡဆုိင္ရာ သံုးသပ္ခ်က္မ်ား၊ လူနည္းစု တုိင္းရင္းသားမ်ားအေၾကာင္း စသည္တုိ႔အျပင္ ခရီးသြားေဆာင္းပါး၊ စားေသာက္ဖြယ္ရာမ်ားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုင္ရာမ်ားလည္း ပါရွိသည္။

အမ်ိဳးသား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD) ပါတီ နာယကလည္းျဖစ္သည့္ သတင္းစာဆရာႀကီး ဦး၀င္းတင္က ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းကုိ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္း ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အျဖစ္ ေနခဲ့ရေသာ ၁၉ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဖတ္ခဲ့ဖူးသည္ဟု ေျပာျပသည္။

“ေထာင္ထဲတုန္းကေတာ့ Time , Newsweek တို႔နဲ႔ ႏွစ္အုပ္၊ သံုးအုပ္ ခိုးသြင္းၿပီး ဖတ္ရတာေပါ႔။ ၾကာၿပီဆိုေတာ႔လည္း ဘယ္အေၾကာင္းေတြ၊ ဘယ္လိုအဖံုးနဲ႔ ဆိုတာေတာင္ မမွတ္မိေတာ႔ပါဘူး။ က်ဳပ္တို႔က လူႀကီးေတြဆိုေတာ့ အင္တာနက္ေတြ ဘာေတြနဲ႔လည္း မရင္းႏွီးေတာ့ Print version (ပုံႏွိပ္မူ)နဲ႔ ဖတ္ရတာ ပိုအဆင္ေျပတယ္”ဟု ၎က ဆုိသည္။

ဦး၀င္းတင္က ဆက္လက္ၿပီး“ဧရာ၀တီ က တကယ္ကို ေကာင္းတယ္ ေျပာရမွာပါ။ က်ဳပ္ေထာင္က လြတ္ေတာ႔လည္း ဒီက စာ နယ္ဇင္းေတြကလည္း အႀကီးအက်ယ္ အကန္႔သတ္ခံေနရတုန္း ဆိုေတာ့ ဧရာ၀တီပဲ အားကိုးခဲ့ရတာ။ ဒီမွာျဖစ္ပ်က္ေနတာ ေတြ ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္တာကိုးဗ်”ဟုလည္း ေျပာဆုိသည္။

ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္း၏ အဂၤလိပ္ပိုင္း အယ္ဒီတာ ကိုေက်ာ္စြာမုိးက ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းကုိ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ား ဖတ္ၾက ရမည့္ ျမင္ကြင္းကို ေတြးၿပီး စိတ္လႈပ္ရွားဖြယ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

“ဧရာ၀တီမဂၢဇင္း အခုလို ပထမဆံုး ျမန္မာျပည္မွာ ျဖန္႔ခ်ိမႈဟာ အစိုးရရဲ႕ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္အေပၚ ထားရွိတဲ့ ကတိျပဳထားမႈ အေပၚ စမ္းသပ္မႈ တခုလုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အရင္အတိုင္းပဲ ဆက္လက္ ေရးသား တင္ျပသြားမွာ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြ အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥေတြ ေထာက္ျပ ေ၀ဖန္ၿပီး အမွန္တရားေတြကို ေဖာ္ထုတ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္”ဟုလည္း သူက ဆုိသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက Open News ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာ ဦးသီဟေစာကလည္း“နဂို အတိုင္း ထိန္းထားႏိုင္ရင္ေတာ့ ေကာင္းမွာပါ။ ဧရာ၀တီမွာ က်ေနာ္ အႀကိဳက္ဆံုးက ဟန္ေလး ရဲ႕ ကာတြန္းေတြ၊ Feature ေတြနဲ႔ ေဆာင္းပါးေတြပဲ။ တျခားဟာေတြနဲ႔ မတူဘူး ဗ်။ သတင္းတို႔ ဘာတို႔က သူမ်ားေတြလည္း လုပ္လို႔ရတယ္ေလ”ဟု ေျပာသည္။

ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ အယ္ဒီတာ ဦးေအာင္ေဇာ္က တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ထိ ႏုိ္င္ငံ တကာ အဆင့္မီ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ လစဥ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပႏုိင္ငံမ်ားအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရမ်ား၊ သံတမန္မ်ား အၾကား ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တစံုတရာ ၾသဇာရွိေသာ မဂၢဇင္းလည္းျဖစ္သည္။ထုိ႔ေနာက္ပိုင္း လြန္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ အထိ ၃ လတႀကိမ္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလထုတ္ မဂၢဇင္းမွာ ေနာက္ဆံုးထုတ္အျဖစ္ ရွိခဲ့ရာက ယခုျပန္လည္ ထုတ္ေ၀ျခင္းျဖစ္သည္။ ပထမဆံုး ျပန္လည္ ထုတ္ေ၀ျခင္း လည္း ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း တရား၀င္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ျဖန္႔ခ်ိျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ကာလအတြင္း ဧရာ၀တီ မဂၢဇင္းသည္ ျမန္မာျပည္တြင္း၌ ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ခံထားရၿပီး တရားမ၀င္ မဂၢဇင္းအျဖစ္ ယခင္ စစ္အစုိးရမ်ားက သတ္မွတ္ခဲ့သည္။

Source: Irrawaddy Burmese Blog